- Pangngalan (noun) – ito ay salita o lipon ng salita na tumutukoy sa pangalan ng tao, hayop, bagay, pook o pangyayari.
halimbawa: June, aso, Mongol 1, Lanao del Norte, Araw ng mga Patay
Si June ang nawawalang anak ng matatanda.
- Panghalip (pronoun) – ito ay salita na ginagamit bilang panghalili o pamalit sa mga pangngalan.
halimbawa: ako, sila, natin, tayo
Noon lamang natin nadama ang pait ng pagdadalamhati.
- Pang-uri (adjective) – ito ay salita na ginagamit upang ilarawan ang pangngalan.
halimbawa: maganda, masarap, matalino, magulo
Mas maganda sa Pilipinas kaysa ibang bansa.
- Pandiwa (verb) – ito ay mga salita na nagpapahayag o nagsasaad ng kilos.
halimbawa: sumayaw, umibig, umiyak, tumawa
Umibig sa maling tao si Maris.
- Pang-abay (adverb) – ito ay mga salita na naglalarawan sa pandiwa o kilos.
halimbawa: masayang sumasayaw, pigil na pagtanggap, maling pagsisinungaling
Walang kiming nilisan ni Mario si Maria.
Sa Filipino, may mga bahagi ng pananalita na ginagamit upang magkaroon ng ugnayan ang dalawang salita o pangungusap at maging isang diwa. Ang mga ito ay tinatawag na Pang-ugnay.
- Pang-ukol (preposition) – ginagamit ang mga salitanng ito upang matukoy kung para saan o kanino ang ginawang kilos o aksyon.
halimbawa: para kay, tungkol sa, ukol sa, ayon kay
Ayon kay P-noy, pagpaplanuhan na ang mga idadagdag na guro sa mga pampublikong paaralan.
- Pangatnig (conjunction) – ginagamit upang maipakita ang ugnayan ng mga salita sa pangungusap.
halimbawa: upang, nang, at, ngunit
Nag-aaral nang mabuti ang mga bata upang makapasa sa pahabang pasulit.
- Pang-angkop – ginagamit upang mapag-ugnay ang mga salita. Ang mga ito ay maaaring: –g, ng at na. Ang –g ay ginagamit kapag ang titik ng salitang-ugat at nagtatapos sa n, ng naman kapag nagtatapos ang salitang-ugat sa patinig (o, e, i, o at u), habang na naman kapag nagtatapos ang salitang-ugat sa katinig.
halimbawa: masamang damo, patay na aso, tahanang munti
Nakita ang patay na aso sa gilid ng kalye.
Bahagi ng Pananalita 